Thăm nơi yên nghỉ của thân mẫu Chủ tịch Hồ Chí Minh

Khu mộ bà Hoàng Thị Loan (1868-1901) thuộc Khu di tích quốc gia đặc biệt Kim Liên, nằm trên núi Động Tranh, thuộc dãy núi Đại Huệ, xã Nam Giang, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An (Ảnh: Quốc Đàn).

Công trình được khởi công xây dựng năm 1984, hoàn thành vào năm 1985, nhằm ghi nhớ công lao to lớn của bà, người đã sinh thành và nuôi dưỡng, có ảnh hưởng sâu sắc tới việc hình thành tâm hồn, nhân cách con người Hồ Chí Minh.

Khu mộ bà Hoàng Thị Loan có 2 cổng: Cổng đón và cổng kết. Cổng đón để đón khách bắt đầu đi lên khu mộ, cổng kết là nơi tạm biệt khách khi kết thúc quy trình thăm viếng.

Nơi yên nghỉ của bà Hoàng Thị Loan nằm ở lưng chừng núi Động Tranh. Để lên viếng mộ bà, du khách phải đi theo con đường từ cổng đón, uốn lượn theo sườn núi với 269 bậc bằng đá, từ mộ xuống đến cổng kết có 242 bậc.

Hài cốt của bà Hoàng Thị Loan được con gái - bà Nguyễn Thị Thanh - bí mật đưa từ Huế về Nghệ An vào năm 1922, an táng trong vườn nhà. Năm 1942, ông Nguyễn Sinh Khiêm (con trai cả) đã chuyển hài cốt của mẹ lên núi Động Tranh.

Quần thể khu mộ còn là nơi an nghỉ của cụ Hà Thị Hy (bà nội của Chủ tịch Hồ Chí Minh) và cậu Nguyễn Sinh Xin (em trai của Chủ tịch Hồ Chí Minh).

Ngôi mộ có hình dáng một bông hoa sen cách điệu, mái che mộ có kiểu dáng mái đình làng cổ truyền. Trước phần mộ xuống sân bia có 33 bậc, ứng với con số 33 tuổi đời của bà.

Kết cấu mái che mộ được cách điệu theo khung cửi dệt vải - một công cụ lao động tiêu biểu gắn bó với cuộc đời bà Hoàng Thị Loan.

Năm 2010, thực hiện dự án "Bảo tồn tôn tạo Khu di tích lịch sử văn hóa Kim Liên gắn với phát triển văn hóa du lịch", khu mộ được xây dựng khang trang hơn, quần thể được mở rộng nhiều hạng mục với diện tích 48,2ha, công trình phục vụ người dân và du khách tham quan khi đến thắp hương, tưởng nhớ bà Hoàng Thị Loan.

Theo bà Nguyễn Thị Kim Chi, Trưởng Ban quản lý khu mộ bà Hoàng Thị Loan, mỗi năm, khu mộ đón trên 120.000 lượt du khách.

Bên cạnh hoạt động thuyết minh trực tiếp, ban quản lý áp dụng hệ thống thiết bị chuyển đổi số và công nghệ thực tế ảo để cung cấp tới du khách thông tin về di tích, trải nghiệm không gian ảo… tạo nên những cảm xúc đặc biệt khi tham quan.

Khu thác 9 tầng vừa được hoàn thiện, đưa vào sử dụng đầu năm 2025, trở thành điểm nhấn thu hút du khách khi đến quần thể Khu mộ bà Hoàng Thị Loan (Ảnh: Ban quản lý khu mộ bà Hoàng Thị Loan).

Thác 9 tầng được lấy mạch nguồn của dòng suối nhỏ chảy từ phía mộ bà Hoàng Thị Loan và mộ cậu Nguyễn Sinh Xin (em trai của Bác Hồ). Nguồn nước chảy về lòng hồ, êm ả, liên tục qua 9 tầng bậc đã được cách điệu bằng 9 hồ nước.

Mỗi hạng mục của công trình được lấy ý tưởng từ những vật dụng giản dị, gần gũi với cuộc đời bà Hoàng Thị Loan và những người phụ nữ Việt Nam thế kỷ XIX như chiếc gương, khăn vấn, hoa sen, giếng nước, cổng làng...

Trong ảnh, du khách đang tham quan công trình thác nước 9 tầng khi đến Khu mộ bà Hoàng Thị Loan. 

Từ khu mộ, phóng tầm mắt ra có thể bao quát núi Hồng, sông Lam, hướng về Làng Sen (quê nội Bác Hồ) và Làng Hoàng Trù (quê ngoại Bác Hồ), núi Chung... nơi gắn bó với những ngày ấu thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Vị trí Khu mộ bà Hoàng Thị Loan tại xã Nam Giang, huyện Nam Đàn, Nghệ An (Ảnh: Google Maps).